Good Conversation

Conversation is indeed the most easy teachable for all arts. All you need to do in order need to do To became a good conversationalist is to find out what interest you and your listeners . There are for example numberless hobbies to talk about but the important think is that you must talk about the other fellow hobbies rather than popularity talk to your friend about the subject which and you will make your reputation for fellowship charming wit and brilliant mind.

There is nothing that please people more than your interest in their interest it is an important to know what subject you avoid what subject to select for good.There is nothing that please people more than your interest in their interest it is an important to know what subject you avoid what subject to select for good conversation. If you don’t want to be set down as a wet blanket or a bore be careful to avoid certain unpleasant topics. Avoid talking about yourself ,unless you are asked to do so . People are more interested in their problems not yours. Sickness and death bore everybody . The only one who willingly listens to such talk is a doctor ,but he get paid for it .finally try to avoid certain mannerisms in your conversation .Don’t bite your lips or click your tongue or role your eyes or use your hands excessively as you speak .

 

Don’t be like the French man who said, “How can I talk if you hold my hands ?’

By :-Inderjit Kaur

Working Mother

Men and women are working harder than ever to survive in today's tough economy. It's a big challenge for low and middle class families to survive. To meet growing demands, it's getting difficult for families to depend on one income. To contribute to family income, mothers are coming forward and joining the workforce. Working mothers are the one who takes care of the family and work outside the home. They may be a single mothers or married mothers. Working mothers usually work to support their family financially. Some of the mothers work, just because they are more career-oriented. Working mothers may work part time or full time. Women are now the primary or only income source for 40% of US households with kids. They play a major role in raising their family and doing household chores. There are many reasons that why mothers should work. Working mothers try their best to balance between families and work. Mothers who work outside are happier, have a better level of health and energy, as compared to stay at home mothers. Working mothers are dynamic multi-taskers and great managers. The most important reason that mothers should work is money. Whether a mother is single or married, in order to survive in a fluctuating economy the family needs money. Mothers can never see their family depriving of basic needs. Another reason could be if a mother is earning more than a father then it's wise to continue the job. Also when both mother and father work, two incomes are coming into the house. Because of that family can enjoy the luxuries, go on vacations and fulfill children demands. A working mother is financially independent.

By Harsimran Kaur

ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ

ਲੌਕਡਾਊਨ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਭਰ ’ਚ ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਅਮਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਐਪਸ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਕਈ ਗਰੁੱਪ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਯੂ-ਟਿਊਬ ਸਮੇਤ ਅਨੇਕਾਂ ਹੋਰਾਂ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੱਕ ਵਿਦਿਆ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਭ ਕਾਸੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਔਕੜਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵੀ ਅਣਪੜ੍ਹ ਜਾਂ ਘੱਟ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਮਾਪੇ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਕਾਮੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਮੋਟੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਨਿੱਤ-ਦਿਨ ਦੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਵਾਸਤੇ ਹੀ ਆਮਦਨ ਜੁਟਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਪੇਤਲੀਆਂ ਜਿਉਣ ਹਾਲਤਾਂ ’ਚ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਨਲਾਈਨ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਨਾ ਉਸ ਕੋਲ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ ਹੈ ਨਾ ਹੀ ਟੈਲੀਵੀਜ਼ਨ। ਧਰਾਤਲੀ ਹਾਲਤਾਂ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਘਰ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਵਿਅਕਤੀ ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਕੋਲ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਕਸਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਕਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਨਾ-ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਪਾੜੇ ਵੱਧਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮਸਲਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਰਗ ਕੋਲ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀਆਂ। ਘਰ ਵਿਚ ਜਮਾਤ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਵੀ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਸਨਮੁੱਖ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਮਾਤ ’ਚ ਪੜ੍ਹਨ-ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ’ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਕੇ ਸਿੱਖਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਲੈਕ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਲੋੜੀਂਦੇ ਵੇਰਵੇ ਕਾਪੀਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਉਤਾਰਦੇ ਹਨ। ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ। ਵਿਗਿਆਨ, ਚਿੱਤਰਕਲਾ, ਭੂਗੋਲ, ਰਸੋਈ ਸਿੱਖਿਆ, ਕਟਾਈ ਤੇ ਸਿਲਾਈ, ਸਿਹਤ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਅਨੇਕਾਂ ਵਿਸ਼ੇ ਪ੍ਰਯੋਗੀ ਵਿਸ਼ੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਯੋਗੀ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹੱਥੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਮਝਣਾ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਪਾਠਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿਚ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਸੱਖਣੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਘਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸਾਮਾਨ ਜੁਟਾ ਸਕਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਸਵੀਰਾਂ, ਪੀਪੀਟੀਜ਼, ਵੀਡੀਓਜ਼, ਆਡੀਓ ਟਾਕ ਆਦਿ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਾਠ ਸਮਝਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਵੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਾਲਾ ਸਾਜੋ-ਸਾਮਾਨ ਘਰ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਧਿਆਪਕ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਪਾਠ ਦੀ ਆਨਲਾਈਨ ਤਿਆਰੀ ਤਾਂ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਸ ਕੋਲ ਕੰਪਿਊਟਰ/ਲੈਪਟਾਪ, ਪ੍ਰਿੰਟਰ, ਸਕੈਨਰ, ਮਾਈਕਰੋਫੋਨ, ਕੈਮਰਾ, ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਾਫ਼ਟਵੇਅਰ, ਵਧੀਆ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਆਦਿ ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਕੋਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਯੰਤਰ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਸਿਰਫ਼ ਸਮਾਰਟ ਫੋਨ ਦੇ ਬਲਬੂਤੇ ਹੀ ਬੁੱਤਾ ਸਾਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ ਦੀ ਵੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਇੱਕ ਪਾਸੜ ਹੋਣ ਕਰ ਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਪੱਖ ਵਧੇਰੇਤਰ ਅਣਗੌਲਿਆ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਮਕਸਦ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਕਿਤਾਬੀ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਹੀ ਜੋੜਣਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਸ ਦਾ ਸਰਵਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਜ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ, ਖੇਡ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਭਾਸ਼ਣ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਲਿਖਤ ਤੇ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਦਿ ਵੀ ਪੜਾਈ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਆਨਲਾਈਨ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਹਾਲੇ ਅਸੰਭਵ ਹਨ। ਸਕੂਲੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿਚ ਪਈਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਣ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਵੀ ਆਨਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰੀ ਗੱਲ ਹਨ। ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਸਮੇਂ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ/ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਆਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਕਿਨਾਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੀ ਆੜ ਵਿਚ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਆਨਲਾਈਨ ਸਿੱਖਿਆ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੀ ਮੁੱਢਲੇ ਤਜਰਬੇ ਵਜੋਂ ਨਮੂਨੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਵਾਨਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕੌਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੀਤੀ-2019 ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਉਸ ਅਮਲ ਨੂੰ ਅਣਦੇਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਮਹਿਕਮੇ ਦੀ ਆਕਾਰ ਘਟਾਈ ਕਰਨਾ, ਅਧਿਆਪਕ ਭਰਤੀ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਕਰਨਾ, ਆਸਾਮੀਆਂ ਦੀ ਆਕਾਰ ਘਟਾਈ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਦੇ ਰਾਹ ਤੋਰਨਾ ਹੈ।

ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ

Good Conversation

Conversation is indeed the most easy teachable for all arts. All you need to do in order need to do To became a good conversationalist is to find out what interest you and your listeners . There are for example numberless hobbies to talk about but the important think is that you must talk about the other fellow hobbies rather than popularity talk to your friend about the subject which and you will make your reputation for fellowship charming wit and brilliant mind.

There is nothing that please people more than your interest in their interest it is an important to know what subject you avoid what subject to select for good.There is nothing that please people more than your interest in their interest it is an important to know what subject you avoid what subject to select for good conversation. If you don’t want to be set down as a wet blanket or a bore be careful to avoid certain unpleasant topics. Avoid talking about yourself ,unless you are asked to do so . People are more interested in their problems not yours. Sickness and death bore everybody . The only one who willingly listens to such talk is a doctor ,but he get paid for it .finally try to avoid certain mannerisms in your conversation .Don’t bite your lips or click your tongue or role your eyes or use your hands excessively as you speak .

 

Don’t be like the French man who said, “How can I talk if you hold my hands ?"

By :-Inderjit Kaur

ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ''ਚ ਵਧ ਰਹੀ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਆਦਤ

ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਅੰਦਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਡਰ ਤੋਂ ਪਸਰ ਰਹੇ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਪੈਰ ਇਕ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਪਸਰ ਰਹੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁੱਕ ਕੇ ਪਿੰਜਰ ਬਣੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਰੋਈਆਂ ਲੱਤਾਂ ਤਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਨਸ਼ਈ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤਾਨ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸੰਕਟ ਵਿਚ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਅੱਡਿਆਂ ਤੇ ਬੈਠ ਕਿਸੇ ਨਵੇਂ ਜੁਰਮ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਬੇਅਰਥ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਸਮਾਜ ਵੱਲੋਂ ਸੌਖਾਲੇ ਹੀ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਨਿੱਜੀ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਵੀ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਨਸ਼ਈ ਦਿਸ਼ਾ ਹੀਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰੰਤੂ ਰੋਜ਼ਾਨਾਂ ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲੋਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਦਿਨ ਰਾਤ ਸਾਥ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਮਾੜੀ ਸੰਗਤ ਕਾਰਨ ਉਹ ਜੁਰਮ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਇਖਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੋਂ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਲਈ ਔਲਾਦ ਨੂੰ ਵਾਪਿਸ ਮੋੜ ਲਿਆਉਣਾ ਬੇਹੱਦ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਸ਼ਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਨਮਜਾਤ ਤੋਂ ਨਸ਼ਈ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਇਹ ਇਕ ਸਮਾਜਿਕ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਦੀ ਦੁਰਬਲਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਸ਼ੂਕਦੇ ਦਰਿਆਵਾਂ ਵਰਗੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਇਹਨਾਂ ਪੱਥਰ ਵਰਗੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਸੱਤਹੀਣ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਹਰ ਇੱਕ ਨਸ਼ਈ ਵਿਅਕਤੀ ਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਅਜਿਹਾ ਜ਼ਰੂਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਵਰਤਾਰੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਘਰ ਪਰਿਵਾਰ ਅੰਦਰ ਆਪਣੀ ਵਾਪਸੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਆਦਿ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਸਮਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਆਉਣਾ ਹੀ ਮੁੱਖ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨਸ਼ਈਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ੁਰਮ ਵੀ ਵਾਸਤਵਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਝੂਮਣ ਲਈ ਹੀ ਹੋਂਦ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਜ਼ੁਰਮਾਂ ਦੀ ਪੁਜ ਲਈ ਨਸ਼ੇ ਤੇ ਨਸ਼ਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਮਾਜਿਕ ਅਡੰਬਰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਤੇਜੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਖ਼ਲਜਗਣ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅੰਦਰ ਪੁੰਗਰਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨੈਤਿਕ ਕਰੂੰਬਲਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਿਗਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਚਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ